دوشنبه , ۳ دی ۱۴۰۳

خیابان گاندی

ایدون که دارم مینویسم ، همین (اینک ) را میگویم ، روی پله های سرد ِ مرکز خرید ِ گاندی با یک چمدان نشسته ام . همین حالا را میگویم که ساعت به زمان ِ تهران ، دو بامداد است ، هیچ صدایی نیست جز صدای باد و هیچ نوری نیست جز روشنی شَب . من با یک پالتوی نازک ِ مخمل ِ مشکی که کلاهش را سرم چرخانده ام نشسته ام روی پله هایی که از صبح تا شب شاهد قدم های آدم ها و بالا و پایین رفتن ِ ذهن ها با دو پای سُست است . پاهایی که مهم هستند . پاهایی که پاپوششان مشخص کننده ی هستی صاحبان ِ آنان هست . کفش هایی که به تو میگویند صاحبانشان هنرمندند ، میخواهند هنرمند باشند ؟ ثروتمندند ؟ در آرزوی مارک ها ، تقلبی اش را پوشیده اند ؟ پاشنه بلندند ؟ لنگه به لنگه اند ؟ تخت و صاف هستند ؟ کفش ها تو را میبرند و می آورند . . . روی پله ی سرد ِ سنگی پاساژ گاندی نشسته ام و به امروز فکر میکنم . به کرکره ی پاساژ گاندی که بسته شده و کسی که من را نمیبیند . به سیگاری که میان انگشتانم میلرزد نگاه میکنم که نمیگذارد درست تایپ کنم . به نور ِ لَپ تاپ توی صورت ِ سرد و مجسمه مانندم و انعکاسش به آن سوی خیابان . . . باید جهت ِ نشستن ام را عوض کنم . دو گربه به هم پریده اند و گربه ی دیگری مثل ِ دوشسی ملوس و مغرور در حال خرامان راه رفتن و طنازی است . نم ِ باران هم میبارد . . . من سردم است و از صبح به خیلی چیزها فکر کرده ام . فکر هایم من را بار دار کرد ه اند و خدا میداند که الان چند ماه هستم . باید شهامت داشته باشم و نترسم . گاهی با هیچ کلمه و واژه ای نمیتوان (شجاعت ) را در تو و در دیگری برانگیخت . . . سستی میراث ِ جهش ِ آمیزش هورمون است که ساری است . من شجاع هستم ؟ مثلا من که ایدون و این لحظه اش را در خیابان با گربه ها می لاسد خیلی شاهکار است ؟ چمدان ِ کنار ِ پایم پُر از بار و بندیل است . قصه هایم را تویش ریخته ام و به همه شان یک سنجاق زده ام . میخواهم توی چمدان پر از خون و جسد شود . میخواهم هیچ چیز از من باقی نماند . میخوام هیچ نوشته ای از من نماند تا اثری شهادت ندهد که روزی من زنده بوده ام . زندگی برای من چیست ؟ زندگی دردی است که در لثه ام ، کیست شده و با استخوان های جوان و نیمه پوسیده ام در دستان ِ دکتر ِ دندانپزشک بیرون می آید . زندگی با هر درد پر معنا تر میشود . زندگی برای من شادی هایی است که کف خیابان ، ریخته شد و رفت در چاه و بخار شد با آفتاب ِ هر صبح و تمام شد . امروز روز ِ آخری است که وقت دارم . گاهی معصومیت در تو پر میگیرد . . . این را میدانم . . . حفره های استخوان ها و پر هایم را میشناسم . . . اوج میگیرند و ایکاروس وار مرعوب ِ نور خورشید میسوزند . . . من میسوزم تا بمیرم . من میمیرم تا زندگی کنم . امروز روز آخر این آزادی بود . باید سیگار دیگری بگیرانم . هیچ کس در خیابان نیست . موتوری را میشنوم که میرود یا می آید . . . چیزی نمیبینم . . . فندکم را توی جیبم میگذارم . دود را ول میدهم روی صفحه ی لپ تاپم . . . موش میان آشغال ها دنبال آذوقه میگردد و قوطی های خالی از سیب زمینی سرخ شده و پیتزا را تکان میدهد . او سمج است . بیشتر از انسان ها . امروز آخرش است . به من میگویند به خودت ( قوت قلب ) بده . به من دروغ میگویند میخواهند ساکتم کنند . میخواهند از من موش ِ آزمایشگاهی بسازند . میخواهند من تا ابد روی این پله های سنگی سرد ِ شب بشینم و بنویسم و من را میان انگشتانم خفه کنم . من نمیترسم . ترس بهانه ی خوبی برای کار نکردن نیست . ترس بهانه نیست . . . شجاع نبودن درستش است . شما با همه ی بلاهتتان میخواهید من تست ِ زندگی بدهم ؟ میخواهید من را میان ِ آزمون و خطا معاینه کنید تا ببینید من چه کسی هستم . . . شما چه هستید ؟ مثلا همین امروز که آخرش هست و من تازه فهمیدم که زندگی چه رنگی دارد . باید اعتراف کنم . من میان این همه گیر و ویر و هیزی کرده ام و سرتا پای زندگی را وراندازش کرده ام . همین من که در راه رفتن لخ لخ میکرد و کفش که هیچ پابرهنه روی سنگفرش خیس شب و روز واویلای روزگار ِ دیوانه شده بود . . . توانست از خدا بخواهد نعشکشش را اندکی نگه دارد . اندکی . . . خدا نعشکش را نگه داشت و من پیاده شدم . زندگی بی مایه قطیر شد و مایه اش برای من ، سرمایه ی (بودن ) اَم بود اما ارزشش را داشت ؟ این نان فطیر و خمیر دستم که له و گندیده است و نخوردنی سهم ِ من از این بودن است ؟ من تلخم چون خانه ی کودکی هایم زیر ِ اقیانوس ِ اشک و گریه هایم غرق شد . حالا خدا نعشکش را نگه داشت و من پیاده شدم . 

فرصت ها مثل  ِ   باز شدن ِ پوست ِ تخم مرغ هستند . نازک و شکستنی . من جوجه ای بودم که پوسته را شکافتم و نور خورشید نوازشم کرد . تیزی اش را به سر و صورتم کشاند و خودش را و نور و عطر ِ حضورش را نشان داد و من به سال سی و سه بود که نمیدانستم خورشید نور هم دارد و نور از آفتاب است و میتابد و نور روشنی دارد و نور است که تاریکی را میسازد . حالا من ان جوان ِ روبه روی آیینه ها نیستم ، حالا انچه را میدیدم در میان ِ خشت ِ خام هم پیدا میکنم . حالا بو میکشم و میبینم زندگی را چاق کردن یعنی چه . . . من پشت ِ سر ِ او راه میروم . هم نفس و پا به پایش ، رو به رویش و سو به سوی نگاهش ، حالا من دستم را به آب میزنم و ماهی های زنده را با فلس هایشان در دست میگیرم . . . حالا از میان پوسته ام بیرون پریده ام و باد که به موهایم چشمک میزند موهایم را دست ِ هوس اش میسپارم . . . مینشینم روی دسته ی کاناپه و به صدای باد گوش میدهم و به صدای خواب و سیگارم را میکشم و میفهمم که سیگار را نمیجوم . . . سیگار را پک نمیزنم . . .ازش فیض میبرم و بعد حالم را به هم میزند . میروم که مسواک بزنم . میدانم که خودم را دوست دارم . دندان های حساسم را دوست دارم . توی آیینه نگاهشان میکنم . برایم مهم نیست که کسی من را در این وضعیت ِ مسواک زدن و شست و شو و تطهیر ببیند . . . خجالتم ذوب میشود . میخواهم به گُل های روی میز فکر کنم و به رنگ هایی که در تنم سلامتی شده . . . میخواهم به عطر گل های جان دار فکر کنم  و  آهسته به نفس های خلبانی که خوابیده است و در خواب پرواز کرده است به آسمانی پر از خاطره و گاهی از چشمم و گاهی از چشمش اشک هم می آید . خلبان خوابیده است و من که او را از نبرد ِ بخیه شفا میدهم به خودم میبالم . اینکه دستانم شفا دهنده است  . . . اینکه خلبانی که از روی خورشید پایین آمد و من را با خودش به سرزمین ِ زندگی چاق کن برد ، حقیقی است . اما حالا من روی پله های پاساژ گاندی با این لباس سیاه مثل کلاغ نشسته ام و خبری از کسی نیست . باز خواب به خواب شده ام . چپق چاق شود بهتر از زندگی است . . . قبر چاق شود ، تا درد ِ ما نترکد در تنگی آن . میخواهم به چمدان زهوار در رفته ی کنار پایم لگدی بزنم و لپ تاپم را خواموش کنم و آمپول را بزنم روی رگ اَش . . . تا هوا برود و همه ی سلول ها را خشک کند و من را به خیالی برساند که هرگز ندیدم . خدا نعشکش را بلند کرده بود . خدا خسته نبود و من را میبرد به سمتی که میخواست . فایده ای نداشت که رد ِ خون من روی زمین و زمان بماند . فایده ای نداشت که حرف و قصه ام در فیس بوک و کتاب ها بماند . . . فایده نداشت . بودن ِ من در نبودن ِ من بود و نبودن ِ من حسی بود که ایدون هم دارم با دردی از نفس کشیدن بدون ِ عشق و بدون ِ سرزندگی . . . حالا من ساکت و مطیع توی نعشکش دارم میروم . . . حالا همه ی ستاره ها و نورها و دریاها و آفتاب ها و مرخصی کوتاه ِ زندگی تمام شد و من به زندان ابدی باز گشته ام و باید دندان های مصنوعی را در دهان ِ صاحب خانه ببینم که تکان تکان میخورد و میخواهد او را خفه کند . من میترسم . از قیچی میترسم . از طنابی که بریده ام تا بپرم میترسم . من شجاعم اما ترس هم بخشی از من هست . از هستی ام ترس باقی است . ترسی که سازنده است و باعث میشود تا همین جا بنویسم . از نداشتن ِ قوم و خویش . . . ترسی نیست . به خودم میگویم . به خودم که روی سنگ سرد پاساژ گاندی نشسته ام . . . همه ی عیدانه های احمقانه . . . همه ی خویشی های ابلهانه . . . به قر و غربیله آمدن ِ آدم ها برای یک ( دوستت دارم ) ِ غایت و نه میانه . . . من هرگز طعم ِ خانواده نچشیدم . نسل من ور افتاده از دیوار ِ دیوثی و جنون ِ پیغمبریجی گری که امر به کسانم مشتبه شده بود در معصومیت و نهایت . . . که چقدر پاک اند . . . من یک لحظه از آن چُس ناله های دروغکی نیستم . من دروغ نیستم . سرتا پا شور و قلبم . . . میخواهم چمدان ِ خالی میراثم را بیاندازم توی نعشکشی که از همین جا رد میشود و عینک پدرم را همراه سبیل ِ (برای خالی نبودن عریضه اش ) را به باد بدهم . . . من اهل ِ تعارف و دروغ نیستم . اما آیا من اهلش نیستم . پس این جا روی این پله چه میکنم . باید برم زیر مهمیز ِ قانون ها و در مالش ِ . . . انها دستها بسایم بلکه دری بگشاید . . . مثلا معجزه ای شود . قفل و بند ها باز شود . . . آفتاب دوباره بر من بتابد و او که رفته است برگردد . . . میخواهم به پرنده های بندر انزلی نان و پنیر بدهم و تخم مرغ ِ هدیه را برای همیشه در آویز دور گردنم داشته باشم . . . تخم مرغی که پوسته اش خیلی نازک است . قدر داشتن و نداشتن ِ زندگی . . . ای تو زرنگ ! سرنیزه ی حواله ات به من ، من را تا مرزهای سرزمین ، تا خود خون و مین برد و آورد . امروز میخواهم عکس های نداشته از زندگی ام را و آغوش ها و ثروت نداشته ام را و ساز ِ گروگان گرفته ام را توی نعشکش خدا بی اندازم تا با خودش ببرد جهنم . به همراه ِ سبیل ِ پدرم و پستان های مادرم که شیری در ان نمیجوشد ، به همراه ِ اسکلت ِ دراز خواهر و ریش ِ بزی برادرم ، همه را یک جا بدهم شهرداری بدهد دست نعشکش ِ خدا تا ببرد تا خود همان جهنمی که ترسیمش کردند . 

من مدرسه ی رازی میرفتم . مدرسه ای که پیش تر ، زبان فرانسه هم در آن درس میدادند و شرحه شرحه نشده بود و رو به رویش پیتزا فروشی غوغا میکرد و پلیس های خوشگل خانم مراقب بچه ها بودند . مدرسه ی محمد ابن زکریای رازی . . .در این مدرسه تا پنجم ابتدایی درس خواندم . بهتر است برای مردن حیاط همان مدرسه را انتخاب کنم و آمپول را آنجا بزنم . همه ی خاطره های کودیکی ام همان جا بود . کاپشنی که جا ماندنش ترسی ابدی را در تنم ریشه انداخت . مثل ریشه سیزده به در که به در نشد . . . شاید هم بروم سراغ ِ عشق اول زندگی و بخواهم من را در سرآغاز ِ همه ی سرنگ هایی که به رگش زده بچپاند و من را توی رگ های قوی و محکمش فرو برد و من در کرختی و نشگی در مکثی ابدی بمانم . در سلولی که میمیرد با خاطره ی یک آدم زنده . نطقم گل نکرده . دلم برای همه ی نداشته هایم تنگ است و این مایه ی سرافکندگی نیست که بگویم من حق ِ داشتن ِ خیلی زندگی ها را داشته ام که دستم هم بهش نرسیده . 

حالا ساعت نزدیک سه نیمه شب است و من دارم با قرص هایی که خورده ام به رق در می آیم . پاهایم قرار است بلند شوند و برقصند . توی گوشم کریس رءا  دارد غوغا میکند و من دلم میخواهد همه جا داد بزنم که سی و سه . . .این دو سه کنار هم ، طول زندگی من و عرض اش عدد دیگری است . از قاعده ی اعتدال که خارج شوم ، هیچ کسی جلودارم نیست . این مثل ِ همه نبودن مایه ی عذابم نیست . اما از قاعده نمیشود همیشه پیروی کرد من همین تنهایی و روی سنگ نشستن را میخواهم . مثل روزهایی که خون لیتر لیتر از تنم بیرون میرفت و من قصه ی ( تقصیر) را مینوشتم . قصه ای که از انگشت ِ اشاره ی دایی ام شروع شد . از همه ی توهین هایی که شنیدم . . . باورم ندارند . میخواهم از همه چیز فیلم بگیرم و فیلم و صداهایی که گرفته ام را در جهان مجازی جاری کنم . من از خواص هستم . 

صدای دکتر توی گوشم هست . . . همین که روی زانوهایت نشکسته ای یعنی تو بی نظیری . تو لوکوموتیوی ! 

حالا من را برگردانده اند توی پوسته ی تخم مرغ و من زندانی ابدی هستم با وعده های سر خرمن و در باغ سبز . . . نبودن ِ من آسان است . . . من پشت ِ کَپر های لب شط منتظر مردی بودم با قامتی بلند و بالا که از ابر برایم میگفت و همه ی حس هایم را در علفش قورت داد و من را تمام کرد . لب شط برای من جای قامت بلند او بود و صدای بانمکش . . . حالا او در اسارت است . حالا همه در جایی قرار داریم که نمیخواهیم . هر چه میخواهیم دست ِ دیگری است . یکی قرار دارد از این بی هودگی یکی نه . من نه .  من قند شکن را بر میدارم و میزنم توی سر داستان شکر دارم و از نو میسازمش . حالا باید از یک بلندی بپرم پایین و خودم را برای صبح برسانم روی پُل عابری که در خیابان ِ گاندی خاطره هایم نیست . قصه اش را نوشته ام . دختری که خودش را می اندازد روی زمین . 

حالا من توی پوست ِ تخم مرغم و زندگی با من هم طیف نیست . حالا من مرده ام . 

 

درباره ساناز سید اصفهانی

متولد 14 . 9 . 1360 در تهران ، از سن پنج سالگی وارد هنرستان عالی موسیقی شد و بعد به مدرسه ی هنر و ادبیات ِ صدا و سیما رفت . ساز تخصصی او پیانو بود که به صلاحدید خانواده از ادامه ی تحصیل در این رشته به صورت تخصصی منصرف شد و وارد رشته ی ریاضی فیزیک شد و پیانو را در کنار درس با اساتید مجرب به صورت خصوصی فرا گرفت . او دارای مدرک انیمیشن کامپیوتری از مجتمع فنی تهران میباشد و همزمان با تحصیل و کار در این رشته وارد دانشگاه سوره ی تهران شد و در رشته ی تئاتر ، گرایش ادبیات دراماتیک تحصیل کرد . همزمان با ورود به دانشگاه شروع به همکاری با مطبوعات شد . او با روزنامه هایی چون همشهری ، همشهری مناطق ، اعتماد ، اعتماد ملی ، شرق ، تهران امروز ، فرهیختگان و ماهنامه ی ادبی گلستانه ، مجله ی نقش آفرینان ، ماهنامه ی رودکی و سینما- چشم ( روح سرگردان موزه سینما )، ماهنامه ی سیاسی فرهنگی دنیای قلم . . . همکاری کرده است .

همچنین بررسی کنید

Beş soruda “Gandi Sokağı”nda Bir Gezinti

[ پرسه در خیابانن گاندی ، گفتگو با سانازسیداصفهانی گفتگو با سانازسیداصفهانی – مجله ادبی …